Gözden Kaçırmayın

Gürdal Tosun'un Yeni Dizisi Gürdal Tosun'un Yeni Dizisi "Eşref & Rüya" İzleyici Karşısına Çıkacak

Kaya Resimlerinin Hafızası İnsanlık Tarihine Işık Tutuyor


Bozkırın uçsuz bucaksız sessizliğinde, binlerce yıllık bir tarih, taşların yüzeyine kazınmış çizgilerde hayat buluyor. İnsanlığın ilk yazılı ifadeleri olarak kabul edilen kaya resimleri (petroglifler), toprağın değil, kayanın hafızasında saklanarak günümüze kadar ulaştı. Bu antik sanat eserleri, avcı toplayıcı ataların yaşamlarına, inançlarına ve dünyayı algılayışlarına dair paha biçilmez ipuçları sunuyor.


Avcıların, Şamanların ve Göçlerin Ortak Belleği


Araştırmacılar, kaya resimlerini "insanlığın ilk dillerinden biri" olarak nitelendiriyor. Bu resimler, yazının henüz bulunmadığı dönemlerde, toplulukların bilgi birikimini ve kültürünü sonraki nesillere aktarmasının temel aracıydı. Betimlemelerde, av sahneleriyle dönemin faunası belgelenirken, şamanistik figürler ve semboller ise ruhani inanç sistemlerini yansıtıyor. Göç yolları üzerindeki kayalara işlenen harita benzeri işaretler ise coğrafi bilginin paylaşıldığını gösteriyor. Her bir çizgi, avcının heyecanını, şamanın duasını ve göçebe toplulukların yolculuğunun nefesini taşıyor.


Anadolu'nun Tarih Öncesi Galerileri


Anadolu'nun çeşitli bölgelerinde, özellikle de bozkır coğrafyasında bulunan kaya resimleri, bölgenin zengin kültürler mozaiğinin ne kadar derinlere uzandığını kanıtlıyor. Bu açık hava galerileri, arkeologlar ve tarihçiler için birincil kaynak konumunda. Örneğin, Hakkari'deki Tirşin Yaylası'nda veya Kars'ın çevresindeki binlerce kaya resmi, at, geyik, dağ keçisi gibi hayvan betimlemeleri ve geometrik desenlerle dikkat çekiyor. Bu eserler, koruma altına alınarak hem bilimsel çalışmalara konu oluyor hem de tarihe ilgi duyan ziyaretçileri ağırlıyor.


Dijital Arşivleme ile Geleceğe Taşınıyor


İklim koşulları ve doğal aşınma nedeniyle hassas bir durumda olan bu tarihi mirasın korunması için çeşitli projeler yürütülüyor. Teknoloji, bu noktada devreye giriyor. Kaya resimlerinin 3 boyutlu tarama yöntemleriyle dijital ortama aktarılması, ayrıntılı bir arşiv oluşturulmasını ve bu eşsiz belgelerin kalıcı olarak saklanmasını sağlıyor. Bu çalışmalar, bozkırın sessiz tanıklarının sesinin gelecek nesillerce de duyulmasını garanti altına almayı hedefliyor.